Limburgse Molendag in Jaar van de Molens

In de Sint Annamolen Keent in Weert zijn unieke molenfoto's te bewonderen.

In de Sint Annamolen Keent in Weert zijn unieke molenfoto’s te bewonderen.

Heeft u ook alweer de eerste herfstgeuren en –kleuren waargenomen? De Limburgse molenaars zijn er blij mee, want dat betekent dat er herfstwind in aantocht is om ‘hun’ molens volop te laten draaien. U kunt het met eigen ogen aanschouwen tijdens de Limburgse Molendag op zondag 2 oktober van 11.00 tot 16.00 uur. Die dag zijn maar liefst zestig molens door heel Limburg gratis te bezoeken. Trotse molenaars vertellen u graag alles over het bijzondere stukje Limburgs erfgoed dat zij in stand houden. Volg een rondleiding, ontdek hoe een molen van binnen werkt, bekijk hoe allerlei soorten graan worden gemalen, proef van diverse lekkernijen, bezoek een molenexpositie of geniet van muzikale klanken tijdens een van de molenconcerten. Er is in iedere regio en voor iedere leeftijd wat wils. Ook zijn er diverse speciale activiteiten in het kader van het Provinciaal Jaar van de Limburgse Molens. Op www.hklimburg.nl/limburgsemolendag en www.limburgsemolens.nl vindt u het uitgebreide programma en de deelnemende molens. De Molenstichting Limburg, het Gilde van Vrijwillige Molenaars afdeling Limburg en alle molenaars heten u van harte welkom!

Niet alleen windmolens, ook watermolens en de waterkrachtcentrale van Nederweert zijn tijdens de Limburgse Molendag opengesteld. Overal geven mulders en gidsen uitleg. Nieuw is de deelname van de eerste ‘moderne’ windmolen aan de Limburgse Molendag: Coöperwiek op het Windmolenpark in Neer. Bezoekers krijgen hier tekst en uitleg over het opwekken van elektrische energie met behulp van windenergie en over de bouw van de windmolen door Coöperatie Zuidenwind.

Musikkapelle Geisenried uit de Ostallgäu treedt zondag om 11 uur op bij de Wilhelmus Hubertusmolen aan de stadsbrug in Weert

Musikkapelle Geisenried uit de Ostallgäu treedt zondag om 11 uur op bij de Wilhelmus Hubertusmolen aan de stadsbrug in Weert

Op diverse molens klinkt muziek tijdens de Limburgse Molendag. Zo kunt u op Molen Nooit Gedacht in Merselo genieten van de bijzondere akoestiek bij optredens van diverse ‘koren op de molen’. Op de Weerter Wilhelmus Hubertus Molen is een molenbeltconcert met Musikkapelle Geisenried en ook op de Leonardusmolen in Maasbracht en de Houthuizermolen in Lottum klinkt muziek. Ook op culinair gebied hoeft u niets tekort te komen tijdens de Limburgse Molendag. Zo is bij de Volmolen in Epen een biologische markt, bij de Torenmolen in Gronsveld worden vlaaien gebakken in de speciale takkenbossenoven en ook op diverse andere plekken wordt gemalen, gebakken en – als u wilt – geproefd.

Provinciaal Jaar van de Limburgse Molens
De Provincie Limburg heeft 2016 uitgeroepen tot Jaar van de Limburgse Molens om de bedreigingen, knelpunten en behoeften rondom de Limburgse molens te inventariseren. In dit kader vindt tijdens de Limburgse Molendag ook de feestelijke ondertekening van de beheerovereenkomst tussen de gemeente Leudal en de Molenstichting Leudal over de vijf gemeentelijke windmolens (Auroramolen in Baexem, Petrusmolen in Roggel, Antoniusmolen in Heythuysen, Molen De Hoop en Molen De Welvaart (beiden in Horn) plaats. Dit gebeurt om 10.30 uur in het molenhuisje bij de Auroramolen in Baexem. ’s Middags komen op de Frankenhofmolen van het Limburgs Landschap afgevaardigden van het Waterschap, Molenstichting Limburg, IKL en de Provincie Limburg bij elkaar om het molenconvenant te tekenen over het Limburgs molenbiotoopbeheer. Hierbij worden de gronden van de grote Weijer van de Frankenhofmolen door het Waterschap overgedragen aan Het Limburgs Landschap zodat monumenten en bijbehorend landschap herenigd worden. Een goede basis voor landschapsrestauratie. Ook Stichting Robur Bedrijven voor Het Limburgs Landschap draagt haar eigendommen over aan Het Limburgs Landschap. Het Limburgs Landschap kan hierdoor de komende tijd aan historisch landschapsherstel beginnen van de totale Molenbiotoop.

Organisatie
De Limburgse Molendag is een initiatief van de Molenstichting Limburg en het Gilde van Vrijwillige Molenaars afdeling Limburg en wordt mede mogelijk gemaakt door het Huis voor de Kunsten Limburg en de Provincie Limburg.

Midden-Limburg

Baexem | Auroramolen | Rijksweg 26a
Bij voldoende wind wordt er graan gemalen. Er is een prachtige molenfietstochtbrochure beschikbaar langs alle molens in Leudal. In het molenhuisje is een foto expositie van de verplaatsing van de molen en de huidige locatie. Een houtbewerker draait tollen, er is een likeurproeverij. Om 10.30 uur vindt in het molenhuisje de feestelijke ondertekening plaats van de beheerovereenkomst tussen de gemeente Leudal en de Molenstichting Leudal betreft de vijf gemeentelijke windmolens (Auroramolen in Baexem, Petrusmolen in Roggel, Antoniusmolen in Heythuysen, Molen De Hoop en Molen De Welvaart (beiden in Horn). In deze overeenkomst worden de verantwoordelijkheden vastgelegd t.a.v. het beheer en onderhoud van deze molens e.e.a. conform de doelstellingen van de stichting.

Beegden | Sint Lindert Molen | Molenstraat 69
Koffie en ranja staan klaar. U kunt ook een prachtige fietstocht maken naar de omliggende molens van Maasgouw en Leudal plus een wandelroute langs/over de Beegderheide. De routes liggen voor u klaar.

Grathem | Grathemermolen | Brugstraat 13
De watermolen draait en maalt. Er zijn verschillende soorten meelzakken te bewonderen.

Haler | De Uffelse molen | Uffelsestraat 5
Er zijn rondleidingen en de museumruimte is opengesteld. Tevens zijn er demonstraties met de huidige maalinstallatie. De gelagkamer is geopend van 11.00 tot 18.00 uur.

Heythuysen | Sint Antoniusmolen | St. Antoniusstraat 32
De molen is geopend en draait en maalt bij voldoende wind. Het is weer speculaas tijd en de plaatselijke bakker laat het iedere voorbijganger op de molen proeven.

Horn | De Welvaart | Molenweg 3
De molen is geopend en draait en maalt bij voldoende wind. In de molen is meel te koop. Nieuwe molenroutes door Leudal zijn op alle Leudalmolens gratis verkrijgbaar. Evenals de gedichtenbundel ‘Leven van Water en Wind’ is te koop voor de speciale prijs van €10.

Haelen | Sint Elisabethsmolen | Roggelseweg 56
Voor de tweede keer doet de St. Elisabethsmolen mee aan de Limburgse molendag. Het waterrad draait t.b.v. groene stroom.

Ittervoort | Schouwsmolen | Margarethastraat 73
Iedereen is van harte uitgenodigd om de geheel maalvaardige gemaakte watermolen te komen bezichtigen. Er wordt gemalen door de eigenaren.

Maasbracht | Leonardusmolen | Zuidsingel 1a
De molen is geopend en maalt bij voldoende wind. De molenaars en molengidsen leiden u graag rond. Leonardusbrood en Leonarduswijn is te koop in de ontvangstruimte De Wiek. Er wordt bier gebrouwen door het Wijn en Biergilde Midden-Limburg. In de hout gestookte oven worden vlaaien gebakken. De bezoekers mogen proeven en ondertussen genieten van de Maasbrachter zanggroep Crescendo.

Melick | Prins Bernhardmolen | Waterschei 71
Bij voldoende wind draait de molen en wordt er graan gemalen. De molenaars geven u graag een rondleiding.

Neer | Coöperwiek | Windpark Neer
Bezoekers krijgen tekst en uitleg over opwekken van elektrische energie m.b.v. windenergie en de bouw van de windmolen Coöperwiek door Coöperatie Zuidenwind. Ook wordt info verstrekt over de coöperatie.

Neer | Friedessemolen | Eiland 1
Er wordt gemalen door de watermolenaar. In de bijruimte is een expositie te zien van de Heemkundevereniging ‘Oos Naer’.

Nederweert Kreijel-Budschop | Molen Sint Joseph | Kreijel 15A
De molen is geopend, bij voldoende wind wordt er mais gemalen. De molenaars geven uitleg over de molen en het ambacht

Nederweert Roeven | Molen De Windlust | Roeven 14
Bij voldoende wind wordt er graan gemalen en rondleidingen gegeven. Er wordt notenolie geslagen en de molen draait. De mulders ontvangen wederom graag walnoten van bezoekers en de gulle gevers ontvangen een flesje walnotenolie. Er is koffie en walnotencake.

Nederweert Roeven | Waterkrachtcentrale Roeven bij Sluis 15
De waterkrachtcentrale, eigendom van Rijkswaterstaat, wordt beheerd door de Stichting Waterkrachtcentrale Roeven Nederweert en is een van de oudste centrales in ons land. Nu is het de enige nog werkende waterkrachtcentrale in Nederland. De centrale is in 1923 door Rijkswaterstaat gebouwd voor de verlichting van Sluis 15 en de sluis in de Noordervaart.

Neeritter | Armenmolen | Molenstraat 12
Er is een expositie over de geschiedenis van de Armenmolen en het verleden van het dorp Neeritter. De Armenmolen werd in 1280 al genoemd. Het huidige pand stamt uit 1686, in 1951 werd er voor het laatst graan gemalen.

Nunhem | Leumolen | Leumolen 3
De molen draait en er wordt graan gemalen.
In de molen is een tentoonstelling over de cultuurhistorie in het Leudal en watermolens in Nederland.

Ospel | Molen de Korenbloem | Korenbloemstraat 3
De molenaar geeft rondleidingen en bij voldoende wind wordt er gemalen. De molenwinkel is geopend en er zijn diverse ambachtelijke meelsoorten te koop. Op diverse zolders in de molen hangen werken van een kunstschilder uit de regio.

Roermond | Kepelse Meule | Herkenbosscherweg 34
Voor de vijfde keer is de molen geopend met Limburgse Molendag. De molenaar staat u graag te woord.

Roggel | Wind en Motormaalderij St. Petrusmolen | Nijken 24
Behalve met de wind wordt er ook gemalen met de prachtige antieke een cylinder dieselmotor uit 1930. Ook de diverse hulpmachines zoals de graanreiniger, de zakkenklopmachine, de elevator en de mengketel zullen in werking zijn. Meelproducten zijn op de molen verkrijgbaar.

Sint Odiliënberg | Molen van Verbeek | Molenweg 14a
De molen draait, er wordt gemalen en er zijn rondleidingen.

Vlodrop | Gitstappermolen | Gitstappermolenweg 8a
Er wordt gemalen en in de molen kunt u terecht voor ambachtelijke molenproducten.

Stramproy | De Nijverheid | Veldstraat 54
De molenaars malen en leiden de bezoekers rond.

Stramproy | Sint Jansmolen | Molenweg 16
Er wordt gedraaid voor de prins.

Stramproy | Broekmolen | Grensweg 8
De molenaars malen en leiden de bezoekers rond.

Stevensweert | Hompesche molen | Bilt 1
Vier de Molendag en verwonder je over de pracht en het ambacht van deze hoogste molen van Limburg bij Stevensweert. De molenaars staan klaar om je de geheimen van deze prachtige molen te verklappen. In de molen is een eigen infopunt met Zandtovenaar-film gerealiseerd. Naast het terraserf van de Brasserie is de Speelnatuur van OERRR aangelegd. Op deze dag nemen enthousiaste Maasvallei-ambassadeurs u graag mee voor een wandeling door het gebied. Duur: ongeveer 2 uur, vertrek om 14.00u vanaf de parkeerplaats bij de Hompesche Molen.

Swartbroek | Molen de Hoop | Coolenstraat 24a
De molenaar draait en maalt.

Weert Keent | Sint Annamolen | Keenterstraat 1
Twee bekende Weerter fotografen Jos Hebben en Marvin Wulms hebben de Weerter molens op persoonlijke wijze op de foto gezet. Het resultaat is te zien tijdens de Limburgse molendag. Tevens speciale aandacht voor het werven van nieuwe vrijwilligers en verder uitleg over het biotoopproject fruitboomgaard van Coolen met rondleiding.

Weert stad | Wilhelmus Hubertusmolen | Hushoverweg 30
De molenaars draaien en leiden de bezoekers rond. Om 11 uur is er een molenbeltconcert van een uur met de Beierse blaaskapel – Musikkapelle Geisenried.

Zorgen over onderhoud Limburgse molens

Limburgse molens zijn vaak particulier eigendom

Limburgse molens zijn vaak particulier eigendom

Uit de verschillende studies en onderzoeken die vereniging De Hollandsche Molen voor het project Molentoekomst heeft uitgevoerd, blijkt dat de participatiegraad voor de BRIM (Besluit Rijkssubsidiëring Instandhouding Monumenten)voor het molenonderhoud in Limburg met 55 % het laagste van heel Nederland is.

De BRIM is de subsidieregeling voor het kleine regelmatige onderhoud van de wind- en watermolens tot een bedrag van ca 80.000 euro binnen een tijdsbestek van zes jaar. De BRIM regeling heeft tot doel monumenten, waaronder de molens, zodanig regelmatig te onderhouden dat daardoor complexe en extra dure restauraties voorkomen worden. Voorkomen is beter dan genezen, is eigenlijk de doelstelling van de BRIM regeling.

Wat is de oorzaak van dit (relatief) geringe beroep van Limburgse moleneigenaren op de BRIM? Voor veel vooral particuliere eigenaren van een wind- of watermolen in Limburg, meestal molenbezitters met maar één molen, is het aanvragen van een BRIM regeling veel te ingewikkeld en tijdrovend. Om BRIM aan te kunnen vragen is het (laten) opstellen van een PIP (Periodiek Instandhouding Programma) een vereiste. Een PIP is een dik boekwerk waarin beschreven wordt welke onderhoudswerkzaamheden aan de molen voor de komende zes jaar voorzien zijn. En dat tot op bijna detailniveau. Dat is voor de moleneigenaren veel te ingewikkeld.

En er is in Limburg geen provinciale organisatie of molenconsulent, zoals in andere provincies, waar ze met hun vragen om advies of ondersteuning kunnen aankloppen.
In Limburg laten dus veel particuliere moleneigenaren die maar één molen in eigendom hebben, daardoor subsidiegelden schieten. Hier wreekt zich dat er in Limburg geen sterke provincie brede molenstructuur bestaat. 

Gevolg? Het noodzakelijke onderhoud van de molens gebeurt simpelweg niet of slechts minimaal. Waardoor de onderhoudstoestand van de molens verslechterd. Of de moleneigenaren betalen dit onderhoud uit eigen portemonnee terwijl ze toch recht hebben op, in ieder geval, 50 procent van de kosten tot een maximum van 30.000 euro in zes jaar.

Zeven molens in Weert draaien op Limburgse Molendag

De eerste zondag van oktober, Limburgse Molendag, is traditioneel de zondag dat de wind- en watermolens in onze provincie extra in de belangstelling staan. Limburgse Molendag wordt al een reeks van jaren door de Molenstichting Limburg samen met de lokale moleneigenaren en molenbeheerders en met de vrijwillige molenaars en andere molenvrijwilligers georganiseerd.

Vrijwillige molenaar Math Beeren op de Sint Jan in Stramproy

Vrijwillige molenaar Math Beeren op de Sint Jan in Stramproy

 

Ook in Weert draaien en malen, bij voldoende wind, op zondag 4 oktober zeven windmolens. De molenvrijwilligers verheugen zich op uw bezoek aan de molen en nodigen iedereen uit: “Kom in de molen!”

Limburgse Molendag is bedoeld om het brede publiek eens wat beter kennis te laten maken met de wind- en watermolens. Deze oude, industriële, monumenten bepalen vaak al generaties lang in veel dorpen en wijken het straatbeeld. Meestal staan de molens op de mooiste, meest markante, plekjes in onze dorpen, buurten en steden. Vaak speelden de molens ook een prominente rol in de historie van de dorpen en steden en zijn het van oudsher plaatsen waar mensen elkaar ontmoeten.

Tegenwoordig worden de meeste molens beheerd door een team van enthousiaste en kundige vrijwilligers: molenaars, molengidsen en molenklussers. Samen zorgen ze er voor dat de oude molens in een goede staat blijven verkeren. Daarvoor is het vooral nodig dat de molens zeer regelmatig draaien en malen. Limburgse Molendag is dan ook bij uitstek een dag bedoeld om dit vrijwilligerswerk voor het behoud van de molens nadrukkelijk in de schijnwerpers te plaatsen en onder ieders aandacht te brengen. Want zonder voldoende vrijwilligers die zich inzetten voor deze prachtige monumenten, komen alle molens stil te staan.

In Weert doen op zondag 4 oktober de windmolen van Keent, Hushoven, Laar, Swartbroek en Tungelroy en de twee windmolens van Stramproy mee. De molens zijn van 11 tot 17 uur geopend en te bezichtigen. De molenaars zullen u met plezier door hun molen rondleiden en alles over het draaien en malen maar ook over het onderhoud van de de molens vertellen. Bij molen De Hoop in Swartbroek bakt bovendien zondag bakker Jo Roelofsen overheerlijke wafels en andere lekkernijen van het meel dat op De Hoop door vakmolenaar Peter Stultiëns is gemalen.

Bakker Jo Roelofsen geeft ook demonstraties

Bakker Jo Roelofsen geeft ook demonstraties

Geopend zijn van 11 tot 17 uur:

  • St. Anna, Keenterstraat, Weert-Keent (verkoop meel, honing, lijnzaadolie, jam)
  • Wilhelmus Hubertus, Oude Hushoverweg, Weert (niet te bezichtigen)
  • Sint Antoniusmolen, Neelenweg, Weert-Laar
  • De Hoop, Coolenstraat, Weert-Swartbroek (demonstraties bakker Jo Roelofsen)
  • Sint Anna, Tungeler Dorpsstraat, Tungelroy
  • Sint Jan, Molenweg, Stramproy
  • De Nijverheid, Veldstraat, Stramproy

Fietsroute langs de deelnemende molens:

Fietsroute langs de molens in Weert (Nederweert) tijdens Limburgse molendag 2015

Fietsroute langs de molens in Weert (Nederweert) tijdens Limburgse molendag 2015

Veel aandacht voor de jeugd

Het bestuur van de Molenstichting Weerterland heeft vandaag vergaderd en daarbij een heel aantal actuele onderwerpen doorgesproken.

De agenda voor de komende maanden blijkt behoorlijk gevuld te zijn. van deelname aan de grote braderie op vrijdag 1 juli in de binnenstad van Weert tot het participeren in de Fiets4Daagse De Peel waarbij de deelnemers op donderdag 14 juli langs molen De Nijverheid komen en deze molen kunnen bezoeken. Maar voor 14 juli staat nog het bezoek van 80 schoolkinderen op 8 juli aan de Sint Annamolen in Tungelroy op de agenda.

Schoolkinderen bekijken een videofiilm over de molens

De jeugd krijgt, terecht, veel aandacht van de Molenstichting. In de zomervakantieweken organiseren we zo 6 ochtenden of middagen op een van onze molens speciaal voor de schooljeugd die in eigen stad of streek vakantie viert. En op vrijdag 9 september zetten we molen Sint Anna in keent open voor 50 schoolkinderen ivm de speciale Open Monumenten Jongerendag.

MS Weerterland ziet ze vliegen

Tijdens Weerter Braderie op 1 juli

Win een rondvlucht boven Weert bij de molenstichting
MS Weerterland ziet ze vliegen

Molenstichting Weerterland ziet ze vliegen tijdens de jaarlijkse Braderie in de Weerter
binnenstad. Iedere bezoeker aan deze Weerter zomermarkt mag bij de stand van Molenstichting Weerterland aan de Meikoel een poging komen wagen om datzelfde gevoel te krijgen. Want bij de molenstichting maakt u tijdens de braderie kans op het winnen van een rondvlucht boven Weert en de Weerter molens. Deze grote braderie wordt op vrijdag 1 juli gehouden.  

U kunt op twee manieren een kans op het winnen van een mooie rondvlucht van bijna een uur boven Weert en de Weerter kerkdorpen maken. Daarvoor moet u simpelweg raden uit hoeveel onderdelen de grote modelmolen die de molenstichting tijdens de braderie op de Meikoel tentoonstelt, is opgebouwd.
Vindt u dat te ingewikkeld dan mag u ook proberen te raden hoe groot het zeil
van de wiek van een van de molens is dat in de kraam van de molenstichting
wordt getoond.

Bovendien verloot de molenstichting een derde rondvlucht boven Weert onder de mensen die tijdens de braderie zich aanmelden als Vriend van de Weerter molens. Tijdens de braderie probeert de molenstichting  die vier Weerter windmolens beheert en ervoor zorgt dat deze molens regelmatig draaien en te bezoeken zijn, ook mensen te
interesseren om Vriend van de Weerter molens te worden. Molenvriend worden kan
al vanaf één euro per maand. De totale opbrengst van de vriendendiensten
besteedt de molenstichting aan het daadwerkelijk zo vaak mogelijk laten draaien
van de molens in Keent, Tungelroy en Stramproy.

Daarnaast is de molenstichting steeds ook op zoek naar
mensen die wat vrije tijd willen investeren in het behoud van de Weerter
molens. Dat kan op verschillende manieren als vrijwilliger. De molenstichting
zoekt bv mensen die als klusser af en toe mee willen helpen bij het regelmatige
kleinere onderhoud aan de molens.  Maar
ook mensen die wat meer voor de molens willen betekenen en die als gastheer of
gastvrouw bezoekers op de molens willen rondleiden, zijn van harte welkom. Bij
de kraam van de molenstichting tijdens de Braderie zal men u graag hierover
informeren.

Fotoboek over de 4 molens van MS Weerterland

Recent is van de hand van Inge de Monte een mooi fotoboek verschenen geweid aan de vier door Molenstichting Weerterland beheerde molens.

Om het fotoboek samen te stellen heeft de fotografe vele uren met de camera door onze vier molens gedwaald en met een feilloos oog voor sfeer en details alle aspecten die een molen tot zo’n uniek monument met een heel eigen karakter maken, vastgelegd.

Ze werd daarbij terzijde gestaan door oudvoorzitter Frits Weerts van Molenstichting Weerterland en door de molenaars.

Het boek is een waardevol kijkboek geworden dat je graag telkens weer opneemt om rustig van blad naar blad te bladeren en te genieten van de sfeer en het karakter van onze molens. Een boek waarmee je iedere molenliefhebber bij een verjaardag, jubileum of andere feestelijke gebeurtenis waar een cadeau bij past, ongetwijfeld een groot plezier doet.

Het nieuwe fotoboek over de 4 molens van MSW

Het boek is te bestellen via Inge de Monte: inge@mosaingo.com